Sosyal Destek Grupları
Benzer psikolojik sorunları, ya da benzer zorlayıcı yaşam deneyimleri olan kişilerin psikoterapistler eşliğinde bir araya gelerek katıldıkları grup çalışmalarına verilen addır. Bu grup çalışmaları yapılandırılmıştır ve daha çok benzer sorunlar yaşayan kişilerle yapılır. Bunlara homojen gruplar denir.
Sosyal destek grupları hem destekleyici, cesaretlendirici hem de duygusal anlamda rahatlatıcıdır. İnsanların sorunlarla baş edebilme ve sorunlarını paylaşabilme becerisini geliştirir. Gruplar bazen online da yapılabilir.
Gruplarda güvenli alan oluşturmak gerekir; hep aynı ortamda, haftanın aynı gün ve saatinde yapılmalıdır. Grup çalışmaları genelde 1.5-2 saat arası sürer. Özellikle benzer travmaları yaşayan kişilerde etkilidir. Grup terapideki gibi, depresyonda, anksiyetede, panik bozuklukta, obsesif kompulsif bozuklukta, fobilerde, yas problemlerinde, psikosomatik sorunlarda, yeme bozukluklarında, uyku bozukluklarında; ailevi sorunları olan kişilerde ya da okulda, işyerinde ilişkilerle ilgili problem yaşayan kişilerde, çocuk yetiştirme ile ilgili sorun yaşayan ebeveynlerde kullanılabilir. Bunun dışında kendisiyle ilgili farkındalık, özgüven kazanmak, kendini geliştirmek ve geliştirmek isteyen kişilerde grup terapiden yarar sağlanabilir.
Yukarıdaki ruh sağlığı sorunları ve sosyal problemler dışında; gebelik, doğum sonrası, depresyon, göç, savaş gibi travmalarda veya deprem, sel felaketi gibi doğal afetler sonrasında bu gruplar etkin biçimde kullanılmaktadır. Grup çalışmalarının amacı, bu ağır travmalardan sonra insanların yaşamlarını devam ettirebilmelerini, değişen koşullarına uyum sağlayabilmelerini kolaylaştırmak ve psikolojik sağlamlıklarını artırmaktır.
Sosyal destek grupları medikal durumlarda da kullanılmaktadır. Kanser, demans, yas, kayıp ve fiziksel engellilik gibi durumlarda da etkindir. Bu grup çalışmalarına psikoterapistler dışında konuyla ilgili bir hekimin katılması da uygun olur.
Gruba katılımlarda kendini yalnız hissetme azalır, iletişim ve paylaşım artar, aidiyet ve onaylanma ihtiyaçları azalır. Gruplara katılanların ilk toplantıdan itibaren konuşmalara katkı sağlaması şart değildir. Kendilerini rahat hissedene kadar sorunlarını ifade etmek zorunda değildirler. Ancak çalışmalara mümkün olduğu kadar düzenli katılmak; diğer üyelere karşı hassas, duyarlı olmak ve onlarla empati kurmak gerekir.
Sosyal destek grupları, açık ya da kapalı olabilir. Kapalı gruplara sonradan katılım sağlanamaz. Yeni grup üyeleri gruplara katılamaz. Açık gruplarda ise gruptan bir üyenin ayrılması halinde yeni bir üye gruba katılabilir.